De wereld van de Haagse kunstenaar, 31- Rogier Rosema

‘Things To Make And Do’ heet het bedrijf van Rogier Rosema. Het bevindt aan de Prinsegracht, ter hoogte van het Emmaus pand. Rosema zit aan de achterkant van het gebouw en heeft een mooi uitzicht op een binnenplaats en links een ingebouwde, vanuit de Prinsegracht niet zichtbare  kerk.

Zijn kantoor ziet er opgeruimd uit. Een rond tafeltje, twee bureaus met grote computerschermen. In de open boekenkasten zijn de boeken en mappen gerangschikt op kleur. Veel rood, geel en groen. 

Filteren van de essentie

Rogier Rosema is een ‘toegepaste kunstenaar’.  Hij probeert boodschappen op een pakkende manier over het voetlicht te brengen.  Dat doet hij voor opdrachtgevers in de publieke sector, zoals de overheid en culturele instellingen,  met een voor ieder project weer ietsje anders samengesteld team.

Rosema: ‘De boodschap staat voorop. Interessant is de manier waaróp je die brengt. Het gaat om het filteren van de essentie en de kracht van eenvoud.’ Hij laat me een kaartje zien, formaat ansichtkaart, in de kleuren geel, groen , blauw. Het is een klein formaat van de poster die gemaakt is voor de expositie ‘DE:FINE LINES / exploring the borders of Graphic Design. Hier staat het allemaal op.

Het ontwerpproces wordt uitgelegd. Het gaat om 1) het verleiden van de doelgroep aan de hand van een slimme metafoor (vorm) om ze vervolgens 2) te informeren over een onderwerp (content), waarmee 3) de aandacht wordt gevangen waardoor er een wisselwerking tussen boodschap en ontvanger ontstaat (context). Immers: de kortste route naar de doelgroep start bij de ogen en gaat via het hart naar het hoofd.

Infographic

Het publiek ziet de vorm, daarna de inhoud en ten slotte de context. Voor de ontwerper gaat het proces andersom: Hij begint met het onderzoeken van de context en vertaalt daarna de inhoud naar een vorm. ‘Het is interessanter de aanleiding tot de vraag op te lossen voor een opdrachtgever dan de vraag zelf. Ik focus liever op wat de opdrachtgever nodig heeft, dan wat hij wil.’

Opdrachtgevers zijn geneigd te denken vanuit middelen. ‘Kun je een infographic voor me maken? Soms worden dat – na enig overleg - uiteindelijk vier boekjes. De wisselwerking is met de opdrachtgever belangrijk en samen bepalen wij de uitkomst.  Het gaat om het proces. Projecten waarbij het eindproduct nog niet op voorhand bekend is, leveren doorgaans het beste resultaat op. ‘Ik bevind me op het snijvlak van autonoom ontwerpen en commercieel actief zijn. Ik maak dingen eenvoudig. Maar als dingen eenvoudig eruitzien, wil niet zeggen dat ze eenvoudig zijn. ‘

Ik vraag Rogier wat meer te vertellen over de infographic. ‘Het ontploft gewoon, er komt zó veel in me op. Het gaat dus om filteren van de inhoud. Ik heb een fascinatie met plaats en tijd in combinatie met een fascinatie met data en datavisualisatie.’ In zijn kamer hangt een foto van Wessel Baarda met daarop een bos bloemen met zes fel gekleurde bollen. ‘Dit is voor mij puur data. Als ik ontwerp behandel ik alle informatie als data. Door de afzonderlijke elementen te rangschikken op attentiewaarden, door toevoeging van grafische kenmerken, ontstaat ruimte en ritme. En dus visuele hierarchie. Het maakt dan niet meer uit of het om een beeldmerk, poster of boek gaat. Alles is data. ’

Grottekeningen

Een infographic kan in één oogopslag een complex proces inzichtelijk maken. Een goede infographic biedt context door verbeelding van verhouding en relaties tussen de verschillende elementen.’

Ik loop met hem naar zijn grote computerschermen en zie daar achtereenvolgens grottekeningen, ‘de meest historische vorm van infographics’, hiërogliefen, ‘taal gestileerde symbolen voor begrippen’, ideogrammen, ‘zon staat voor warmte’, talige ideogrammen, ‘waterkan kan ook water kán betekenen’, het alfabet en datavisualisatie. ‘ En dan zijn we weer terug bij het begin. ‘Het helpt ons navigeren door een visueel complexe wereld.  We zijn beelddenkers. Dat wordt ons op de basisschool al aangeleerd. A is immers Appel en als we een rekensom moeilijk vonden konden we deze oplossen door te visualiseren. 76 koekjes min 3 koekjes.’

Time is Now

Op de Haagse Koninklijke Kunstacademie KABK had hij in zijn afstudeerjaar twee opdrachten. In het eerste halfjaar onderzocht hij nader het begrip ‘visuele identiteit’ en in het tweede halfjaar kreeg hij de vrije opdracht om vanuit zijn fascinatie voor plaats en tijd een onderzoek te doen naar de beleving van Tijd. ‘Het heette ‘Time is Now’. Ik wilde aan het abstracte geven tijd een gevoel koppelen.’

Rosema nam een groot getal: 72 miljoen mensen (totaal geschat aantal slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog). ‘Hoe visualiseer ik dat? Hoe maak ik de omvang inzichtelijk?  Ik kon 72 miljoen turfstreepjes trekken. Hoeveel streepjes zou ik op een avond kunnen zetten? Misschien 10.000? Dan zou ik daar 7.200 avonden (bijna 20 jaar) mee bezig zijn. Maar dan heb je al een startpunt: laatste grote oorlog: bijna 40.000 doden per dag.’

Hij maakte een installatie met MacIntosh Classic computers, 24 stuks. In een maand reed en stad en land af om ze te verzamelen. ‘Ik heb Nederland en België  afgereden, 3000 kilometer. Uiteindelijk had ik er 30. Op de schermpjes maakte hij tekstuele animaties over tijdsbeleving. Inhoudelijk verbonden, maar elk met een eigen thema en afzonderlijk ritme. Hoe kan het dat de tijd in je hart anders loopt dan de tijd in je hoofd? Is het leven een snelweg tussen wieg en graf of juist de ruimte om te parkeren in de zon?   Hij studeerde er cum laude mee af.

Woordblind

En dat terwijl woordblind is en dus niet goed in talen op de middelbare school. ‘Dat beperkte mij, het dwong me op een andere manier te werk te gaan.  Overleven door associëren. Nu heb ik er veel voordeel van.’

De laatste tijd werkt hij veel samen met de fotografen Johan Nieuwenhuize en Christian van der Kooy. ‘Ze hebben mijn beleving van fotografie en beeld veranderd. Door multidisciplinair te werken groei je als ontwerper. Ik ben anders gaan fotograferen doordat ik met hen heb samen werk.’

De groten van het vak zijn voor Rosema Gerd Arntz, samen met Otto Neurath, Piet Zwart, Dick Bruna,   Mijxenaar van de bewegwijzering en On Kawara, een Japanse conceptuele kunstenaar. Hij laat me een boek met On Kawara’s werk zien. Ik zie ansichtkaarten van On Kawara aan bekende personen.

‘Tussen 1950 en 1990 hield hij alles bij in boekjes. Onder andere stuurde hij iedere dag een kaart naar mensen over hoe laat hij was opgestaan. Misschien is hier wel mijn fascinatie voor data ontstaan.’

De iconenstijl voor de rijksoverheid ontwikkelde Rosema in samenwerking met Dutch Icon.

http://www.thingstomakeanddo.nl/

Circa:
Nee

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0