Edith Stein

Edith Stein was een Duitse filosofe en non van joodse afkomst die haar dood vond in het concentratiekamp Auschwitz en als later door de katholieke kerk als martelares heilig werd verklaard. Ze is één van de zes patroonheiligen van Europa.

Edith werd geboren in een orthodox joodse familie, de jongste van elf kinderen. Edith viel op door haar intelligentie en volgde na het middelbaar onderwijs lessen aan verschillende Duitse universiteiten. Ze studeerde Duits, psychologie, geschiedenis en filosofie. In haar jeugd viel ze langzaam af van het joodse geloof en noemde zich een atheïst. Na haar proefschrift te hebben afgerond in 1916, ging ze aan de slag als wetenschappelijk medewerkster onder de filosoof Edmund Husserl. Ook leerde ze er de beroemde filosoof Martin Heidegger kennen.

Bekering

Tijdens haar studie kreeg Edith steeds meer oog voor het katholicisme. Op een avond in 1921 viel haar oog op de autobiografie van de heilige Theresia van Ávila. Ze las het boek in één ruk uit en had haar roeping gevonden. Edith liet zich op 1 januari 1922 dopen en trad toe tot de katholieke kerk, tot groot verdriet van haar streng gelovige moeder. Ze gaf haar wetenschappelijk werk bij Husserl op, ging lesgeven aan de Domincaner meisjesschool in Speyer en verdiepte zich verder in katholieke filosofie. In Speyer vertaalde ze het werk van Thomas van Aquino naar het Duits.

Edith zag in 1932 haar kans om naar Münster te trekken en daar een positie aan het Instituut voor Pedagogie op te nemen. Door de opkomst van Hitler en het groeiende antisemitisme, moest de van afkomst joodse Edith haar positie echter snel weer neerleggen. Een poging om de paus te ontmoeten en om hem een hardere positie tegen het antisemitisme in te laten nemen, liep op niets uit.

Weg van de wereld

Stein voelde dat het tijd was voor haar om in het religieuze leven in te treden. Ze trad toe tot het Karmelietessenklooster in Keulen in 1934 en nam de naam Teresa Benedicta van het Kruis aan. Hier bleef ze schrijven en haar filosofische werk voortzetten, geinspireerd door haar geloof. Haar zus Rosa, die zich ook had laten dopen, trad in deze jaren ook tot de kloosterorde toe.

Ondertussen werden steeds hardere antisemitische maatregelen ingevoerd door het Nazi-regime. Vrezend voor de gevolgen die hun aanwezigheid voor het klooster zou hebben, lieten Edith en Rosa Stein zich in 1938 overplaatsen naar het Karmelietessenklooster in Echt, Nederland. Ook daar waren ze niet lang veilig. Duitse troepen trokken twee jaar later de Nederlandse grens over.

Martelaar?

Edith en Rosa hadden daar als bekeerde joden verlopig geen last van de Duitse bezetting. Op 20 juli 1942 zonden de bisschoppen van Nederland een gezamelijke protestbrief uit naar hun kerken waarin de racistische ideeën van de Nazi's streng werden afgekeurd. Uit wraak besloot de Duitse leiding van Nederland 6 dagen later per direct over te gaan op de deportatie van alle bekeerde Joden. Op 2 augustus 1942 werden Edith en Rosa in Echt opgepakt door de Gestapo en naar Auschwitz gezonden. Daar aangekomen werden ze op 9 augustus in de gaskamers om het leven gebracht.

Op 1 mei 1987 is Edith Stein door Paus Johannes Paulus II zalig verklaard, door haar martelaarschap en de moed en standvastigheid waarmee ze haar lot onderging. Een jaar later volgde de heiligverklaring. Dat kwam de paus op kritiek te staan van veel Joodse organisaties. Edith Stein werd in hun ogen omgebracht om haar joodse afkomst, niet haar katholieke geloof. De zaak blijft onbeslist.

Bijnaam / pseudoniem:
Sint Teresia Benedicta van het Kruis
Functie / titel:
non, filosoof
Plaats geboorte:
Breslau
Plaats sterven:
Auschwitz
Sekse:
Vrouw

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0