Twaalfjarig Bestand

Het Twaalfjarig Bestand of Treves was een periode van 12 jaar van wapenstilstand gedurende de Tachtigjarige Oorlog waarin niet of nauwelijks door de opstandelingen in de Republiek en de Spanjaarden werd gevochten. Het bestand duurde van 1609 tot 1621.

De informele besprekingen begonnen in 1606. In april 1607 werd een staakt-het-vuren uitgeroepen, nadat Jacob van Heemskerck in de Slag bij Gibraltar was gesneuveld. Spanje eiste van de Republiek dat de handel op Zuid-Amerika zou worden opgegeven en dat de geplande West-Indische Compagnie niet tot stand zou komen. Bij het vredesoverleg in Antwerpen werd besloten de strijd tijdelijk te staken. Het bestand ging in op 9 april 1609.

Hiermee begon de rol van de Republiek als een feitelijk erkende onafhankelijke mogendheid; Engeland en Frankrijk kregen een Nederlandse ambassadeur, en er werden diplomatieke betrekkingen aangegaan met het Ottomaanse Rijk (sinds 1610), Marokko (verdrag gesloten 24 december 1610) en de Republiek Venetië (verdrag gesloten 31 december 1619). Het bestand werd ontdoken door met Zuid-Amerika handel te drijven onder vreemde vlag.

Tijdens het Twaalfjarig Bestand werd de Republiek verscheurd door het theologische conflict tussen de remonstranten en de contra- remonstranen. Na de Synode van Dordrecht in 1618 en de executie van de remonstrant Johan van Oldenbarneveldt, trokken de contra-remonstranten onder prins Maurits utieindelijk aan het langste eind.

In 1621 werden de vijandelijkheden met Spanje hervat. In hetzelfde jaar werd West-Indische Compganie opgericht, die zich voornamelijk met het kapen van vijandelijke schepen zou bezighouden.