Kijk Amsterdam 1700 – 1800

In het Stadsarchief Amsterdam is een mooie expositie te zien over het Amsterdam van de achttiende eeuw.

Amsterdam is tussen 1700 en 1800 talloze keren vastgelegd in vaak heel gedetailleerde tekeningen. Het Stadsarchief Amsterdam toont de mooiste tijdens Kijk Amsterdam, de allereerste overzichtstentoonstelling van deze topografische tekenkunst. Bij de tentoonstelling een uitgebreid activiteitenprogramma met kamerconcerten, rondleidingen, stadswandelingen en tekenworkshops.

Bekende plekken

De tekeningen brengen het Amsterdam én het leven van de Amsterdammers uit die tijd heel dichtbij. Vaak in kleur, en dat bijna twee eeuwen eerder dan de kleurenfotografie. De stad is ook nu nog goed herkenbaar: op de tekeningen staan de bekende plekken op de Dam, aan de grachten en langs de Amstel en het IJ. Maar ook poortjes, smalle straatjes en onherkenbaar veranderde plekken.

De achttiende eeuw zag een explosieve groei van zulke tekeningen in kleur. Zeker in de tweede helft van de eeuw legden meer kunstenaars dan ooit zich toe op stadsgezichten, die ze met de grootste zorg en vaak op klein formaat tekenden met potlood, inkt en waterverf. Die groei is voor een groot deel te danken aan de toenemende honger naar encyclopedische kennis.

De tijd van de Verlichting

Het was de tijd van de Verlichting. Verzamelaars stelden collecties samen van prenten en tekeningen die steeds vaker ook Amsterdam uitvoerig documenteerden. De ontwikkeling die de tekenkunst in die tijd doormaakte is spectaculair. Het begon met Cornelis Pronk, die de stad – rustig en badend in zonlicht – zo exact mogelijk naar de werkelijk tekende.

In het werk van Jan de Beijer, een leerling van Pronk, en vooral van tekenaars als Herman Schouten en de voormalige behangselschilder Jacob Cats bereikte het heel precies tekenen van Amsterdam een hoogtepunt. De gedetailleerdheid van hun tekeningen is ongeëvenaard; het was werken op de millimeter.

Kijk Amsterdam 1700-1800  toont de kleurrijke en levendige tekeningen uit de collectie van het Stadsarchief Amsterdam, aangevuld met bruiklenen van onder meer het Koninklijke Oudheidkundig Genootschap, Rijksmuseum, Amsterdam Museum en Teylers Museum. Op de tentoonstelling brengt een groot videoscherm de beelden van twee eeuwen geleden naar het heden en maakt de plekken herkenbaar.

Kamerconcerten

In de prachtige Italiaanse Zaal van het Stadsarchief worden acht concerten gegeven waarin muziek uit de 18e eeuw centraal staat.

Aansluitend houdt een expert een korte kunstbeschouwing waarbij een originele tekening op de hand wordt getoond. Het programma wordt verzorgd door het Conservatorium Amsterdam, Geelvinck Fortepiano Festival, Musica Batavia, Eleonore Pameijer en Ralph Rousseau.

De concerten vinden plaats op zondagmiddagen om 13.30 en 15.00 uur. Kosten €20. Programma en reserveren via www.klassiekemuziek.nl

Met een toegangsbewijs voor Luister Amsterdam kunt u tevens de tentoonstelling Kijk Amsterdam bezoeken.

Stadswandelingen

Op zondagmiddagen verzorgen gidsen vanuit het Stadsarchief wandelingen van ongeveer anderhalf uur langs de nog altijd goed herkenbare plekken van de tekeningen van Kijk Amsterdam. Begin en eindpunt Stadsarchief Amsterdam. Elke zondag 13.00 uur tijdens de tentoonstelling . Kosten € 12,50 per persoon. Duur circa. 1,5 uur. Tijdstip: 13 uur, vanaf 17 september t/m 17 december 2017 , en op 7 en 14 januari 2018. Kosten € 12,50 per persoon. Duur circa. 1,5 uur.

Reserveren uiterlijk de vrijdag voor de dag van de wandeling bij de receptie van het Stadsarchief, of per telefoon of e-mail. 020-2511511 / informatie.saa@amsterdam.nl Rondleidingen Voor groepen kunnen stadswandelingen of rondleidingen over de tentoonstelling worden georganiseerd. Op elk gewenst moment binnen de openingsuren zijn deze wandelingen of rondleidingen mogelijk.

Informatie en reserveren via: Groepsrondleidingen.saa@amsterdam.nl  of telefonisch 020-2511619 Kosten voor een groep van maximaal 15 personen bedraagt €85 (exclusief toegangsprijs tentoonstelling)

Schoolbezoek

Voor schoolklassen is een bezoek aan de tentoonstelling gratis. Neem contact op met  educatie.saa@amsterdam.nl voor meer informatie en reserveringen.

Tekenlab

Het Tekenlab verzorgt vier tekenworkshops met Amsterdam in de hoofdrol. Tekenen is kijken, onderzoeken, ontdekken, blootleggen, aldus kunstenaar en kunstdocent Annelinde de Jong, de initiatiefneemster van het Tekenlab.

Door te tekenen beleef je de stad op een unieke manier. De workshop begint met een bezoek aan de tentoonstelling. Daarna gaan de deelnemers naar buiten om hun eigen stadsgezicht te schetsen, dat ze ten slotte in de achttiende-eeuwse Italiaanse Zaal in De Bazel uitwerken tot een volwaardige tekening.

Op zaterdag, 4 november en 2 december 2017 van 13.00 -16.00 uur. Kosten € 32,50, u kunt zich hier aanmelden.

Kijkwijzer

De tekeningen van bekende Amsterdamse straten, grachten, pleinen en gebouwen zitten vol details die pas opvallen als je écht goed kijkt. De Kijkwijzer helpt daarbij, elke bezoeker krijgt die gratis mee. Het daagt uit op zoek te gaan naar die details in de tekeningen, en die zo op een andere manier te bekijken.

Mensen werken, wandelen en spelen, bedelen of stelen. Er zijn wildplassers, heel veel honden en soms een opvallende gevelsteen. De Kijkwijzer bevat ook verhalen uit de archieven van de Amsterdamse notarissen die aansluiten bij de tekeningen; over een conflict over zure vis, bijvoorbeeld, of een rumoerig bordeel.

De Amsterdam

Amsterdam was in de achttiende eeuw een belangrijke handelsstad. Een digitale installatie in de hal van het Stadsarchief maakt het handelsnetwerk van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) en de rol van de Amsterdamse koop- en ambachtslieden uit die periode zichtbaar. Centraal staat het VOC-schip De Amsterdam dat in januari 1749 tijdens zijn eerste reis voor de kust van het Engelse Hastings verging.

De installatie is ontworpen door Superbuff en stadsarcheoloog Jerzy Gawronski en is gerealiseerd door de gemeente Amsterdam en de Stichting VOC-schip Amsterdam.

Grachtenhuizen

Fotograaf Erwin Meijers fotografeerde alle huizen aan de Herengracht en de Keizersgracht. Hij deed dat in navolging van Caspar Philips, die in het tussen 1768 en 1771 verschenen Grachtenboek alle panden langs die grachten in prent vastlegde. De prenten van toen en de foto’s van nu zijn samengebracht in het boek De Herengracht en de Keizersgracht rond 1768 en nu.

Een expositie in de hal van het Stadsarchief toont zes delen uit het boek. Daarin is goed te zien wat er in de afgelopen tweeënhalve eeuw is veranderd langs de grachten, en ook wat er hetzelfde is gebleven. Meer over dit project: www.amsterdamsegrachtenhuizen.info Boek Bij de tentoonstelling verschijnt bij uitgeverij Thoth het boek Kijk Amsterdam 1700-1800. De mooiste stadsgezichten.

Daarin bijdragen van Boudewijn Bakker, Bert Gerlagh, Maarten Hell, Bianca du Mortier, Pieter Vlaardingerbroek, Ester Wouthuysen en Erik Ariëns Kappers. In het catalogusdeel worden 230 tekeningen besproken en afgebeeld.

Kijk Amsterdam 1700-1800. De mooiste stadsgezichten. Formaat 23 x 28 cm, 288 pagina’s met 300 illustraties in kleur. Prijs  € 29,95.

https://www.amsterdam.nl/stadsarchief/

Datum:
15 september 2017 / 14 januari 2018
Type activiteit:

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0