Felle kleuren en ruwe penseelstreken van Duitse expressionisten in Singer Laren

Van 16 april t/m 25 augustus wisselt Singer Laren zijn collectie uit met het Museum Ostwall in Dortmund. Terwijl de Duitsers genieten van de Holländische Moderne, biedt Singer Laren een overzicht van de Duitse expressionisten. Niet de buitenwereld maar de binnenwereld, daar ging het de expressionisten om. Kunst als uitdrukking van emotie en innerlijke beleving, weergegeven in felle kleuren, ruwe penseelstreken en krachtige vormen.

De expositie toont bekende en minder bekende topstukken van wereldberoemde expressionisten als Ernst Ludwig Kirchner, August Macke, Emil Nolde, Käthe Kollwitz en Max Beckmann en geeft een imposant beeld van Duitsland tijdens en tussen de wereldoorlogen en de respons van kunstenaars daarop. Duitse expressionisten is een niet te missen tentoonstelling voor iedere liefhebber van expressionistische schilderkunst.

Een volledig overzicht: Duitse expressionisten, voorgangers en tijdgenoten

De tentoonstelling bestaat uit bekende en minder bekende topstukken van kunstenaars van de expressionistische kunstenaarsverenigingen Brücke (o.a. Ernst-Ludwig Kirchner, Emil Nolde, Karl Schmidt-Rottluff en Erich Heckel) en Der Blaue Reiter (o.a. Wassily Kandinsky, Franz Marc, August Macke en Alexej von Jawlensky). Daarnaast zijn diverse werken van vroege expressionisten als Paula Modersohn-Becker en sociaal-maatschappelijk geëngageerde kunstenaars als Käthe Kollwitz te zien. Aangrijpend is het beeld Jammerklacht (1938) van Kollwitz waarin zij op een intense wijze de dreiging van de Tweede Wereldoorlog verbeeldt.

Museum Ostwall

Het museum in Dortmund is na de Tweede Wereldoorlog opgericht door Leonie Reygers (1905-1985). Een bevlogen museumdirecteur die al vrij snel na de oorlog begon met het verzamelen en het tentoonstellen van het werk de Duitse expressionisten die het tijdens het naziregime hadden moeten ontgelden. Het ging Leonie Reygers destijds niet om het consolideren van museaal Duits kunstbezit, maar om het samenstellen van een ensemble van kunstwerken dat nooit aan kracht inboet en in haar zeggingskracht van alle tijden is.

Max Beckmann

Bijzondere aandacht in de tentoonstelling wordt besteed aan Max Beckmann (1884-1950). Beckmann is een van de belangrijkste en meest spraakmakende Duitse kunstenaars van de 20ste eeuw. Omdat ook zijn schilderijen door de nazi’s als ‘entartete Kunst’ werden bestempeld, vertrok hij in 1937 naar Amsterdam, waar hij tot 1947 woonde en werkte. In de tentoonstelling zijn meesterwerken uit deze Amsterdamse periode te zien, waaronder Namiddag (Afternoon) uit 1946. In 1947 kreeg hij een visum voor de Verenigde Staten waar hij Zelfportret met sigaretmaakte. “Je voelt in dit zelfportret alle ellende en bedreiging waaruit de schilder net is ontsnapt. Indringend en mysterieus.’ aldus Jan Rudolph de Lorm, museumdirecteur Singer Laren.

Primeur: Bild nr. 86 van Jacoba van Heemskerk 

In 2018 verwierf Singer Laren het schilderij Bild, nr. 86 van Jacoba van Heemskerck (1876-1923). Het abstract expressionistische werk is vervaardigd in de tijd dat Van Heemskerck deel uitmaakte van de Duitse avant-garde beweging “Der Sturm”. Haar schilderijen uit deze periode worden beschouwd tot de belangrijkste uitingen van expressionistische kunst in Duitsland. In haar werk voelde Van Heemskerck zich aangetrokken tot de antroposofie van Rudolf Steiner en streefde ernaar haar innerlijke wereld tot uitdrukking te brengen. Werkend in de directe nabijheid kunstenaars als Wassily Kandinsky en Franz Marc kwam ze steeds meer tot abstractie en ontwikkelde ze haar eigen kenmerkende stijl waarvan Bild, nr 86 een prachtig en representatief voorbeeld is. In de tentoonstelling Duitse expressionistenis het werk voor het eerst te zien.

Catalogus

Bij de tentoonstelling verschijnt het boek Duitse expressionisten uitgegeven door Waanders en de kunst. In dit boek worden talrijke kunstwerken over het voetlicht gebracht die het Nederlandse publiek een hernieuwde kennismaking bieden met de ‘groten van het expressionisme’.

Uitwisseling van collecties

De tentoonstelling Duitste expressionisten is van 16 april t/m 25 augustus 2019 te zien in Singer Laren. De 'Holländische Moderne' zijn van 11 mei t/m 25 augustus 2019 te bezichtigen in de tentoonstelling Ein Gefühl des Sommers. Niederländische Moderne aus der Sammlung Singer Laren in Museum Ostwall im Dortmunder U.

Afbeeldingen

1) Max Beckmann, Zelfportret met sigaret, 1947, olieverf op doek, 63,5 x 45,5 cm, collectie Museum Ostwall im Dortmunder U, Dortmund, 2) August Robert Ludwig Macke, Grote dierentuin, 1913, olieverf op doek, middendeel: 129,8 x 99,5 cm; links en rechts: 129,5 x 64,5 cm, collectie Museum Ostwall im Dortmunder U, Dortmund, 3) Ernst Ludwig Kirchner, De Stafelalp bij maneschijn, 1919, olieverf op doek, 138 x 200 cm, collectie Museum Ostwall im Dortmunder U, Dortmund, 4) Jacoba van Heemskerck van Beest, Bild no. 86, 1918, olieverf op doek, 60 x 70 cm, collectie Singer Laren, aankoop met steun van de BankGiro Loterij, 2018  

www.singerlaren.nl/duitseexpressionisten

Datum:
16 april 2019 / 25 augustus 2019
Type activiteit:

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0